Cảm nhận về bài thơ Vội vàng
Trong cuốn Thi nhân Việt Nam Hoài Thanh viết: "Thơ Xuân Diệu còn là một nguồn sống dào dạt chưa từng thấy ở chốn núi sông im lẽ này - Xuân Diệu si tình yêu, đắm say cảnh trời, sống vội vàng, sống cuống quýt, muốn tận hưởng cuộc đời ngắn ngủi của mình". Thơ Xuân Diệu biểu thị hồn thơ trẻ trung, nồng cháy và tình ái cuộc sống đến độ ham mê đó biểu đạt rất rõ trong bài thơ Vội vàng. Bài thơ cũng mô tả quan niệm nhân sinh của Xuân Diệu trước Cách mạng tháng Tám.
Về cấu tứ bài thơ: Bài thơ là 1 phép biện chứng tâm hồn: Xuân Diệu vô cùng yêu cuộc sống nhất là tuổi xanh nhưng thi sĩ cũng cực kỳ sợ mất nó, nghĩ đến điều ấy ko hạn chế khỏi tiếc buồn bã, để ko hoang tổn phí loại đẹp một bí quyết vô ích bắt buộc cuối cùng nhà thơ chạy đua có thời gian, vội vàng hưởng toàn bộ vẻ đẹp mà đời đã ban cho. Đó là lý lẽ của thái độ sống "vội vàng" . Bài thơ bộc lộ dòng tôi trữ tình chứa chan cảm xúc có những trạng thái phức tạp, yêu mãnh liệt nhưng sau ấy lại dỗi hờn, buồn chán tuyệt vọng, rồi bừng dậy một tình yêu sôi nổi để tận hưởng hết vẻ đẹp của cuộc đời.
Bài thơ chính yếu kể tới mối quan hệ giữa thời kì với cái đẹp của cuộc sống và đời người - nhất là tuổi trẻ. Vì thời gian mà dẫn tới 1 lối sống, thái độ sống.
Ý thức về sự chảy trôi của thời gian phải tác kém chất lượng với khát vọng cực kỳ nghệ sĩ là muốn níu giữ thời gian:
Tôi muốn tắt nắng đi
Cho màu đừng nhạt mất,
Tôi muốn buộc gió
Cho hương đừng bay đi.
Trong thơ Xuân Diệu, cơn gió và mẫu nước trôi thường là biểu trưng của thời gian. Ở bài thơ này nắng và gió là hình ảnh cụ thể của thiên nhiên và là biểu trưng của thời gian. Hương và màu là hình ảnh cụ thể nhưng cũng là biểu tượng cho mùa xuân - dòng đẹp.
Tác giả đã sử dụng những động từ mạnh: tắt (nắng), buộc (gió) để bộc lộ ý muốn đoạt quyền của tạo hóa, muốn giữ lại màu và hương của mùa xuân. Muốn cưỡng lại quy luật của khi không để giữ mãi dòng đẹp của cuộc sống là một khát vọng cực kỳ nghệ sĩ - diễn tả tình yêu cuộc sống mãnh liệt, bất chấp mọi quy luật. Câu thơ ngắn, giọng thơ mạnh cũng góp phần thể hiện thái độ vội vã, tâm hồn trẻ trung, đầy nhựa sống của tác giả.
Tác kém chất lượng muốn đoạt quyền tạo hóa để giữ lấy mãi mùa xuân vì mùa xuân đẹp quá:
Của ong bướm này đây tuần tháng mật
Này đây hoa của đồng nội xanh rì
Này đây lá của cành tơ phơ phất
Của yến anh này đây khúc tình si
Cách thể hiện mùa xuân của Xuân Diệu siêu mới. Câu thơ đầu tiên và thứ tư với cú pháp mới, đảo đơn côi tự thành phần câu nhằm tô đậm hương vị, âm thanh để thấy được trong mùa xuân: thời kì là mật ngọt, không gian là âm nhạc. Tác giả ko chỉ chú ý tới cảnh sắc, âm thanh mà tụ tập miêu tả mức độ, mật độ dày và đậm của hình ảnh, chi tiết. Nhà thơ còn cảm nhận bằng đa dạng giác quan: tuần tháng mật, xanh rì, cành tơ, khúc tình si… để từ đó làm nổi bật vẻ đẹp mùa xuân vừa tươi tốt, nồng nàn, chan chứa sinh lực vừa duyên dáng, hân hoan. Vẻ đẹp của mùa xuân còn được cảm nhận qua cảm giác thích thú:
Và này đây ánh sáng chớp hàng mi
Mỗi sáng sớm, thần Vui hằng gõ cửa
Tháng giêng ngon như 1 cặp môi gần.
Ánh nắng xuân tươi đã làm cho vui con mắt, làm thích mẫu nhìn. Lối so sánh mới lạ, táo bạo: tia nắng bình minh được xem như hàng mi mắt của người thiếu nữ, bình minh vừa thức dậy và vài dòng chớp mắt là ánh sáng tinh khôi tràn về muôn nơi và tới gõ cửa đa số nhà! Ở bài thơ khác thi sĩ so sánh ngược lại:
Tà áo mới cũng say múi gió nước
Rặng mi dài xao động ánh dương vui.
(Xuân đầu)
Và chỉ đến Xuân Diệu, mùa xuân mới được cảm nhận tinh tế ở góc độ ánh sáng tươi vui.
Nói tóm lại, mùa xuân mang vẻ đẹp hồng hào, tươi tắn, nồng thắm như đôi môi quyến rũ của người con gái mà tác nhái khát khao muốn tận hưởng. Khác sở hữu thi pháp cổ điển và đưa ra quan điểm thẩm mĩ mới, Xuân Diệu cho rằng cái đẹp của con người mới tuyệt vời, chuẩn mực cho toàn bộ vẻ đẹp của tạo hóa.
Thủ pháp nghệ thuật vượt trội trong đoạn thơ là điệp ngữ: này đây dồn dập, nó liệt kê hàng loạt vẻ đẹp của mùa xuân và nhắc lên sự phong phú như bất tận của mùa xuân, thiên nhiên như dọn cỗ bàn đầy ắp mang các thức ngon sẵn có cho con người. Tác nhái đã nhận và muốn tận hưởng hết vẻ đẹp mà tạo hóa đã ban cho, ko cần để nó quá rồi lại nuối tiếc:
Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân.
Đây chính là tư tưởng chủ yếu của bài thơ: tranh thủ thời gian, tận hưởng hết vẻ đẹp cuộc sống cần dẫn đến thái độ sống vội vàng. Nhạc điệu chung của đoạn thơ là sôi nổi, si mê mê.
Tác giả đã cảm thức được bước đi quyết liệt của thời gian:
Xuân đương tới, tức thị xuân đương qua
Xuân còn non, nghĩa là xuân sẽ già
Mà xuân hết, tức thị tôi cũng mất.
Cách cảm nhận thời kì tịnh tiến, thơ ca xưa nay đã nói nhiều: "Đông qua xuân đã tới ngay tắp lự / Hè về rực rỡ, yên ả thu sang", nhưng (với tiết tấu thơ nhanh) chỉ với Xuân Diệu mới thấy được trong mẫu đẹp đã chớm vị tàn phài, cùng một lúc nhà thơ vừa được trong loại đẹp đã chớm vị tàn phai, cộng 1 khi thi sĩ vừa thấy xuân đến mà cũng thấy xuân đi. Điệp ngữ tức là như nhấn mạnh, rồi day đi day lại mẫu quy luật phũ phàng: Thời gian trôi đi quá nhanh, cái đẹp rồi sẽ ko còn nữa, tuổi trẻ sẽ đi qua. Tác nhái tiếc cho dòng đẹp - loại hữu hạn của đời người bắt buộc giọng thơ trở thành hờn dỗi:
Lòng tôi rộng, nhưng lượng trời cứ chật
Không cho dài thời trẻ của nhân gian,...
Còn trời đất, nhưng chẳng còn tôi mãi,
Nên bâng khuâng tôi nuối tiếc cả đất trời;
Nỗi niềm luyến tiếc mùa xuân - tuổi trẻ, là tiếc nuối sự sống. Đó là diễn đạt của lòng yêu đời ham sống, ý thức giá trị của sự sống. Tiếc mùa xuân ngay giữa mùa xuân, nhớ tiếc tuổi xanh đang khi còn trẻ tuổi là sự trỗi dậy của tinh thần về dòng đẹp vô giá của cuộc sống buộc phải nên nên tranh thủ thời gian, sống như thế nào cho mang ý nghĩa, xứng đáng mang đời người. Đó là 1 quan niệm nhân sinh. Thời gian vô tri, lãnh đạm đã lặng thầm tàn phá không thương tiếc nuối chiếc đẹp. Khi chiếc đẹp tàn phai thì khi không đối kháng có con người: lòng tôi rộng nhưng trời chật, còn trời đất nhưng chẳng còn tôi và thiên nhiên cũng mất đi cái vui trùng hợp của nó:
Mùi tháng năm điều rớm vị chia phôi
Khắp núi sông vẫn than thầm tiễn biệt...
Con gió xinh thì thào trong lá biếc,
Phải chăng hờn vì nỗi phải bay đi?
Mùa xuân, tuổi trẻ đều chảy trôi theo thời gian, theo nhịp tuần hoàn của vũ trụ. Tác fake bất lực trước sự ra đi của dòng đẹp, mùa xuân và thấy đời người hữu hạn phải câu thơ chùng xuống buồn não nuột:
Chẳng bao giờ, ôi! Chẳng bao giờ nữa.
Thế nhưng tác kém chất lượng ko buông xuôi theo sự gần đặt của tạo hóa mà vùng lên tranh thủ chạy đua mang thời gian, dẫn đến thái độ sống đặc biệt:
Mau đi thôi! Mùa chưa ngả chiều hôm
Ta muốn ôm
Cả sự sống mới bắt đầu mơn mởn
Ta muốn riết mây đưa và gió lượn,
Ta muốn say cánh bướm với tình yêu,
Ta muốn thâu trong 1 cái hôn nhiều
Và non nước, và cây, và cỏ rạng,
Cho chếnh choáng mùi thơm, cho đã đầy ánh sáng,
Cho no nê thanh dung nhan của thời tươi;
- Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi!
Cụm từ "Ta muốn ôm" đứng riêng thành mẫu thơ như để nhấn mạnh, khẳng định niềm thèm khát mãnh liệt, vừa dựng lên hình ảnh một con người đang dang rộng đôi tay muốn ấp ủ trọn đa số vẻ đẹp vào lòng để tận hưởng no nê. Nhờ tình yêu cuộc sống cuồng nhiệt, tác fake đã tranh thủ lấy được vẻ đẹp của mùa xuân khi thời gian chưa tàn phá. Cái đẹp vẫn còn sự tươi mới nồng thắm đầy sinh khí: sự sống... mơn mởn... Giọng thơ gấp gáp, sôi nổi, kết hợp mang điệp ngữ "Ta muốn" biểu hiện niềm khát khao ráo riết, cuống quýt, vội vàng, muốn được sống no nê, đủ đầy. Những động từ mạnh: ôm, riết, thâu, cắn biểu đạt hoạt động nhanh, mạnh, thiên về cảm giác. Tác nhái như muốn vồ vập, nghiến ngấu để tận hưởng no nê vẻ đẹp của cuộc sống, trình bày tình ái cuộc sống cuồng nhiệt tột cùng. Tác fake đã mở mang tất cả giác quan để tận hưởng và sống hết mình cho mùa xuân, tuổi trẻ:
Sống toàn tâm toàn trí, sống toàn hồn
Sống toàn thân và thức tất cả giác quan.
Bài thơ Vội vàng trình bày ý thức về giá trị của cuộc sống. Nhất là mùa xuân - tuổi trẻ. Từ đó tác fake mô tả tình yêu đắm đuối, cuồng nhiệt, yêu thích cuộc sống và tuổi xanh - một dòng đẹp có thực nơi trần thế, không phải nơi hoang tưởng xa lạ nào trong những thuyết giáo. Bài thơ đem đến một nhân sinh quan tích cực phải biết sống đủ đầy, sống có ý nghĩa, biết tận hưởng các vẻ đẹp mà cuộc sống ban tặng, đừng để cuộc đời, nhất là tuổi xanh trôi qua 1 bí quyết hoang tổn phí vô ích.
3. Cảm nhận về bài thơ Vội vàng - cái 2
Vội vàng là 1 thi phẩm tuyệt vời điển hình cho thơ của Xuân Diệu, tác phẩm diễn đạt đầy đủ những cung bậc cảm xúc trong tình yêu, đồng thời mô tả các khát khao nồng nàn, mãnh liệt của tác giả. Qua đó, nhà thơ gửi gắm tới người đọc, người nghe những triết lý nhân sinh sâu sắc đẹp bằng 1 giọng thơ đầy phóng khoáng, tự do.
Khi nhận định về phong trào thơ mới, nhà phê bình Hoài Thanh đã mang một nhận xét vô cùng ưu ái lúc cho rằng: “Xuân Diệu là nhà thơ mới nhất trong những thi sĩ mới”. Thơ của Xuân Diệu có 1 sự kết hợp hài hòa giữa hai yếu tố cổ điển và hiện đại trong tư tưởng và tình cảm thẩm mỹ, vừa mang 1 phong phương pháp vô cùng Tây rất nồng nàn, gợi mở nhưng sâu kín lại là tâm hồn dân tộc sâu sắc. Trong Vội vàng ta lại càng cảm nhận rõ điều đó.
“Tôi muốn tắt nắng đi
Cho màu đừng nhạt mất
Tôi muốn buộc gió lại
Cho hương đừng bay đi”
Phép điệp cấu trúc ngay trong bốn cái thơ đầu, hài hòa có điệp ngữ “Tôi muốn” và điệp từ “cho” đã nhấn mạnh khát khao của nhà thơ, chiếc khát khao giao hòa mang thiên nhiên, bám riết lấy cuộc đời, để tận hưởng, lưu giữ lấy dòng hương dung nhan cuộc đời tuyệt mỹ nhất thế gian, của màu nắng của hương gió, như Hàn Mặc Tử muốn đợi trăng, trăng về. Khao khát đó sở hữu vẻ ngông cuồng, nhưng lại chính là đặc thù của nền văn học lãng mạn, phát huy cao độ trí nghĩ đến để diễn tả các khát vọng, ước mơ. Quả thật, nắm bắt các giây khắc tuyệt diệu của thiên nhiên, ủ ấp vào lòng mà thưởng thức luôn là khát khao muôn đời của thi nhân, thật đẹp, thật đáng trân trọng biết bao. Nếu ko yêu cuộc đời, ko yêu mùa xuân và tuổi trẻ thì chẳng bao giờ nhà thơ có được những khát khao đẹp và những vần thơ ý vị sâu sắc đẹp đến vậy. Thể thơ ngũ ngôn, tiết điệu vừa nhẹ nhõm lại nồng nàn, sâu sắc đẹp đã thể hiện được mẫu hoài vọng mãnh liệt của nhà thơ, ấy là 1 tâm hồn nồng nàn, sôi nổi, đắm say, yêu cuộc sống tha thiết.
Cảm xúc dâng trào của tác giả từ niềm ước vọng mãnh liệt, níu giữ màu nắng, hương gió, chuyển sang một bức tranh thiên nhiên, rực rỡ, sôi động, ko kém phần lãng mạn, tươi trẻ.
“Của bướm ong này đây tuần tháng mật
Này đây hoa của đồng nội xanh rì
Này đây lá của cành tơ phơ phất
Của yến anh này đây khúc tình si
Và này đây ánh sáng chớp hàng mi
Mỗi sáng sớm thần Vui hằng gõ cửa”.
Ta thấy 1 hồn thơ Xuân Diệu đong đầy tình yêu mang thiên nhiên, sở hữu cuộc sống, trong ánh mắt ấy, cuộc sống thật ngọt ngào có “tuần đầy tháng mật”, thấy hoa cỏ mơn mởn trong “đồng nội xanh rì”, thấy chồi non của “cành tơ phơ phất”, hòa vào bức tranh sinh động đó là giọng hót đầy si của nhà yến anh. Cuộc sống trong tầm mắt nhà thơ luôn ngập tràn niềm vui, lúc “Mỗi sáng sớm thần Vui hằng gõ cửa”. Giọng thơ thật mượt mà, xuân sắc, mô tả cái hứng thú, nỗi niềm hân hoan trước một màu xuân trong trẻo, rộn ràng.
Đang thả hồn phơi phới, bay bổng cùng khung cảnh thiên nhiên đẹp đẽ, bỗng tác kém chất lượng như giật mình, giọng thơ trở nên nhanh và vội vã, như e ngại vụt mất điều gì đó quan trọng lắm.
“Xuân đang đến tức thị xuân sẽ qua
Xuân còn non tức là xuân sẽ già”
À thì ra, tác nhái ngộ ra rằng, vạn vật đều mang hữu hạn, xuân đến rồi xuân cũng đi, sở hữu “non” thì cũng cần mang “già”, đời người cũng thế, chẳng thoát nổi bàn tay của tạo hóa “Mà xuân hết nghĩa là tôi cũng mất”. Xuân Diệu mang tinh thần siêu sâu dung nhan về thời gian của tuổi trẻ, từng vần thơ đều lộ nỗi lo lắng, bất an của nhà thơ, ông lo mùa xuân sẽ hết mất, tuổi trẻ cũng mau qua. Trong lúc đấy ông vẫn chưa kịp tận hưởng trọn vẹn cuộc sống, trọn vẹn mùa xuân.
“Lòng tôi rộng mà lượng trời cứ chật
Không cho dài tuổi trẻ của nhân gian”
Tác nhái bắt đầu mang chút oán than, trách ông trời, lòng yêu cuộc sống, niềm khát khao yêu thương của tuổi xanh đang còn mãnh liệt, nồng cháy ấy vậy mà ông trời lại keo kiệt, chẳng “cho dài tuổi trẻ của nhân gian”. “Dài” là bao lâu? Thiết nghĩ rằng, có cái lòng “tham” tận hưởng và nỗi luyến tiếc sâu sắc đẹp của Xuân Diệu, thì loại “dài” ở đây dễ là vô biên lắm. Để thấy được rằng, loại sự nhớ tiếc tuổi trẻ, mùa xuân đã hiện hữu trong tâm hồn tác fake từ rất sớm, từ khi xuân chưa qua, đời còn trẻ, thật sâu sắc. Người đọc cũng dần nhận ra loại triết lý sâu sắc về thời gian mà Xuân Diệu đã gửi gắm vào từng câu thơ trong Vội vàng.
Nếu ai có bảo “xuân vẫn tuần hoàn”, thì Xuân Diệu sẽ đáp lại ngay “tuổi trẻ chẳng hai lần thắm lại”. Đúng vậy, xuân đi rồi xuân lại về, nhưng liệu cuộc đời mang ai mà hai lần tuổi trẻ không? Nên điều mà Xuân Diệu băn khoăn và mãi nuối tiếc chính là thanh xuân của một đời người vốn hữu hạn, chẳng đủ cho ông yêu, ông tận hưởng hết niềm vui thú nhân gian, chẳng đủ để ông sống và yêu trong đắm say ngọt ngào. Chết là về với cát bụi “Còn trời đất, nhưng chẳng còn tôi mãi”, Xuân Diệu sống trong “bâng khuâng, tôi nuối tiếc cả đất trời”, loại niềm tiếc nuối của thi sĩ là vô tận, ông nhớ tiếc hết tất thảy, cả trời đất cũng đưa vào mẫu tâm hồn tiếc rộng to của ông. Triết lý thời kì sâu sắc hiện hữu trong từng vần thơ, duyệt y cơn gió mang “nỗi hờn phải bay đi”, tiếng chim “sợ độ phai tàn gần sửa”. Xuân Diệu đang chứng minh rằng chẳng buộc phải riêng ông mà cả đất trời đều sợ thời gian trôi qua mau, xuân chóng tàn.
Trong bài thơ sở hữu đoạn “Chẳng bao giờ! Ôi! Chẳng bao giờ nữa…/Mau đi thôi! Mùa chưa ngả chiều hôm”. Vực dậy trong nỗi niềm nhớ tiếc nuối, Xuân Diệu dường như ngay tức khắc xốc lại tinh thần, tác kém chất lượng nhận ra rằng không thể mãi sống như vậy được, ví như tuổi xanh đã “chẳng hai lần thắm lại”, vậy thì cớ gì ta không yêu, không tận hưởng cuộc sống vốn đang còn tươi đẹp, trước khi ta già cỗi, mắt mờ, tai yếu?
“Ta muốn ôm
Cả sự sống mới khởi đầu mơn mởn
Ta muốn riết mây đưa và gió lượn
Ta muốn say cánh bướm sở hữu tình yêu
Ta muốn thâu trong một chiếc hôn nhiều”.
Giọng thơ của tác fake sở hữu lại cảm giác vồ vập, gấp gáp, sợ rằng tuổi trẻ, mùa xuân sẽ vụt mất. Cảm tưởng như Xuân Diệu muốn ủ ấp hết hầu hết vào lòng mà tận hưởng cho thỏa. Ông say “chếnh choáng” trong mùi thơm hoa cỏ, đong đầy tâm hồn bằng “ánh sáng” của mặt trời mùa xuân, hưởng thụ “cho no nê thanh sắc đẹp của thời tươi”. Đỉnh điểm của thèm khát cháy bỏng đó là ước vọng “cắn” vào “xuân hồng”, hoang dã và đầy quyến rũ. Ước muốn ko đơn thuần là được tận hưởng, mà chuyển sang mong muốn chiếm giữ, biến mùa xuân thành của riêng mình, để từ từ thưởng thức cho trọn vẹn.
Với giọng thơ táo bạo, đầy đắm say, lãng mạn, Vội vàng là thông điệp đầy giục giã, thôi thúc mà Xuân Diệu muốn gửi cho các người đang sống, bất luận trẻ hay già, nam hay nữ. Chúng ta chỉ được sinh ra và sống một lần duy nhất, đừng lãng phí thời kì và tuổi xanh vào các điều vô ích, đừng chỉ lo quẩn sở hữu 1 cuộc sống tẻ nhạt. Hãy hăng hái mở rộng tấm lòng để sống, cho và tận hưởng những điều phải chăng đẹp nhất. Bài thơ là sự kết hợp đặc sắc, đầy quyến rũ giữa mạch cảm xúc dâng trào, lý luận sáng tạo, ngôn từ và hình ảnh nhiều phong phú, đa số đã tạo bắt buộc một Vội vàng thật đẹp, thật tươi trẻ, đầy say mê.
4. Cảm nhận về bài thơ Vội vàng - chiếc 3
"Chưa bao giờ người ta thấy xuất hiện cùng 1 khi 1 hồn thơ rộng lớn như Thế Lữ, mơ màng như Lưu Trọng Lư, hùng tráng như Huy Thông, thuần khiết như Nguyễn Nhược Pháp, ảo não như Huy Cận, quê mùa như Nguyễn Bính, kì dị như Chế Lan Viên... và thiết tha, rạo rực, băn khoăn như Xuân Diệu" (Thi nhân Việt Nam).
Khi đọc những câu văn này ta sẽ không hiểu vì sao Xuân Diệu lại được ưu ái như vậy. Giờ thì đã rõ! Đơn giản chỉ vì ông là nhà thơ "mới nhất trong những nhà thơ mới nhất trong những nhà thơ mới''. Xuân Diệu đã bộc lộ toàn bộ nhất tinh thần cá nhân của cái tôi mới và cũng mang đậm bản sắc riêng. Trong số những bài thơ của ông, chúng ta không thể không nhắc tới Vội Vàng. Bài thơ tiêu biểu cho sự bùng nổ mãnh liệt của cái tôi Xuân Diệu, in dấu khá đậm cho hồn thơ yêu đời, say mê sống, "thiết tha, rạo rực, băn khoăn". Và quan trọng hơn thế nữa, qua Vội vàng chúng ta nhận ra một quan niệm sống siêu mới mẻ – bức thông điệp mà thi sĩ muốn gửi tới cho người đọc.
Vội vàng? Cái tên đã cực kỳ Xuân Diệu! Đây là 1 thuyết lí sống và cũng là tâm thế sống của nhà thơ: sống nhanh chóng, khẩn trương, mở mang lòng mình đế ấp ủ ghì, thâu tóm tất cả. Đã hơn 1 lần ta bắt gặp Xuân Diệu hối hả, cuống quýt, giục giã:
Mau có chứ, vội vàng lên chứ
Em, em ơi, tình non sắp già rồi!
Thời gian, mùa xuân, ái tình tuổi xanh luôn thường trực, trở đi trở lại trong phổ biến trang thơ của Xuân Diệu. Ở Vội vàng ông đã nhận ra một thiên đường ngay trên mặt đất, thi sĩ yêu cuộc sống trần gian bên cạnh và chọn thấy trong cuộc sống đấy biết bao điều hấp dẫn, đáng sống và biết tận hưởng những gì mà cuộc sống ban tặng. Đây là một quan niệm sống vô cùng người, với ý nghĩa hăng hái và sở hữu giá trị nhân văn sâu sắc. Nhà thơ muốn nhắn nhủ đến người đọc hãy sống hết mình lúc đang còn trẻ tuổi, đừng để thời kì trôi đi phí hoài. Hãy sống gấp gáp để tận hưởng cuộc sống tươi đẹp. Hãy luôn giữ cho mình mùa xuân tình yêu của tuổi trẻ.
Thà một phút huy hoàng rồi vụt tắt
Còn hơn buồn le lói suốt trăm năm.
Bức thông điệp mà Xuân Diệu gửi tới cho người đọc được khai triển qua từng phần của bài thơ, theo mạch cảm xúc trong tâm hồn thi sĩ. Ngay từ đầu chúng ta đã bắt gặp 1 thái độ sống siêu ngông, siêu lạ:
Tôi muốn tắt nắng đi
Cho màu đừng nhạt mất
Tôi muốn buộc gió lại
Cho hương đừng bay đi.
Ý tưởng tắt nắng, buộc gió quả thật táo bạo, độc đáo mà chỉ Xuân Diệu mới nghĩ ra, nguồn gốc từ lòng yêu cuộc sống, thèm sống. Xuân Diệu muốn tắt, buộc nắng và gió cũng là để giữ lại dòng đẹp, mẫu tươi thắm của sự vật, của màu, của hương. Xuân Diệu muốn thời gian là tĩnh tại dù rằng ông ko nhìn đời với con mắt tĩnh. Cái vô lí đấy chính là sự thèm khát tới vô biên và tột cùng. Nhà thơ muốn níu giữ thời gian, cuộc sống đấy cho riêng mình.
Mọi chuyện đều có căn nguyên của nó! Xuân Diệu tha thiết có cuộc sống như thế bởi ông đã sắm ra một thiên đàng trên mặt đất. Cuộc sống đẹp nhất của cuộc sống trần thế. Với Thế Lữ thi nhân ta còn nuôi giấc mộng lên tiên, một giấc mộng rất xưa. Xuân Diệu đốt cảnh Bồng Lai và xua ai nấy về hạ giới (Thi nhân Việt Nam). Cuộc sống bên cạnh ta đẹp nhất, vậy thì dại gì mà không hưởng. Nhà thơ nhìn mùa xuân mang hầu hết sự say mê, cuồng nhiệt vồ vập:
Của bướm ong này đây tuần tháng mật
Này đây hoa của đồng nội xanh rì
Này đây là cửa cành tơ phơ phất
Của yến anh này đây khúc tình si.
Này đây... Này đây... Này đây... Tất cả như đang phơi bày ra trước mắt nhà thơ bức tranh thiên nhiên đang độ viên mãn, tràn đầy, đựng chan xuân tình, vừa gần gũi thân quen lại vừa mượt mà đầy sức sống. Xuân Diệu như vồ vập, ngấu nghiến, thâu tóm tất cả. Nhà thơ như con ong hút mật lạc vào vườn hoa đầy hương sắc. Với ông loại gì cũng hấp dẫn mới lạ. Và bằng cặp mắt xanh non của dòng tôi cá nhân Xuân Diệu còn phát hiện ra thế giới này đẹp nhất, mê hồn nhất vẫn là vì có con người. Con người giữa tuổi xanh và tình yêu. Nhà thơ lấy con người khiến thước đo của cái đẹp. Cuộc sống trần giới đẹp nhất vào lúc xuân. Và con người chỉ tận hưởng được khi đang còn trẻ. Song tuổi trẻ thì tàn phai theo thời gian, vì thế mà ông cần sống vội vàng, gấp gáp.
Tôi sung sướng nhưng vội vàng một nửa
Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân.
Nhà thơ tận hưởng cuộc sống 1 bí quyết gấp gáp, vồ vập bởi một khoảnh khắc ra đi vĩnh viễn không trở lại. Mất mát sẽ tới nếu ta không chớp thời cơ. Có lẽ vậy mà Xuân Diệu ko chờ mùa hạ đến mới nhớ xuân mà ủ ấp riết mùa xuân khi tràn đầy, tươi non.
Ham sống, khát sống, Xuân Diệu càng băn khoăn hơn trước cuộc đời, thời gian. Ông đã nhận ra quy luật tuyến tính của thời gian, chống lại quy luật tuần hoàn của các cụ ngày xưa. Mỗi giây lát qua đi sẽ ko bao giờ trở lại, tuổi xanh cũng chỉ đến một lần. Nhà thơ mở lòng ra để yêu đời, yêu cuộc sống nhưng ko được đời bù đắp, bởi thế mà ông băn khoăn buồn chán cho thân phận của mình. Cảnh vật tự nhiên giờ đây cũng với đầy tâm trạng buồn bã, băn khoăn, lo sợ...
Nói làm cho chi rằng xuân vẫn tuần hoàn
Cơn gió xinh thì thào trong lá biếc
Phải chăng sợ độ tàn phai gần sửa?
Nhận thức ra quy luật của thời gian, khao khát sống tới mãnh liệt. Xuân Diệu đã ấp ủ ghì lấy cuộc sống, tận hưởng cuộc sống để ko phí hoài đi thời gian, tuổi trẻ. Tình yêu cuộc sống lại bùng lên cuồng nhiệt ân hận hả.
Ta muốn ôm
Cả sự sống mới khởi đầu mơn mởn
Ta muốn riết mây đưa và gió lượn
Ta muốn say cánh bướm với tình yêu
Ta muốn thâu trong một loại hôn nhiều
Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi.
Lòng yêu đời tràn lên như 1 cao trào tình cảm. Hình ảnh thơ tươi mới, sức sống. Và sở hữu lẽ tình ái cuộc sống của thi sĩ nâng cao dần theo từng từ muốn ôm ấp tới riết là đã ghì chặt hơn. Và đã say – sự ngây ngất xỉu tới ngất xỉu vẫn chưa thỏa lòng – còn muốn thâu tức thị muốn thu hết đa số để có sự hòa nhập một. Và cuối cộng là tiếng kêu của sự cuồng nhiệt chưa bao giờ sở hữu trong thơ:
Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi.
Hình ảnh, ngôn từ, nhịp điệu của đoạn thơ đã miêu tả rõ lòng yêu đời cuồng nhiệt khiến cho nhà thơ phải ân hận hả, vội vàng tới mang cuộc sống.
Bài thơ là 1 quan niệm sống mới mẻ và táo tợn mà trước đó chưa từng có. Lối sống ở đây biết hưởng thụ 1 phương pháp chính đáng, biết khẩn trương sống cho ra sống. Tuy nhiên ở Vội vàng, tác nhái chỉ nói đến lối sống thiên về hưởng thụ chạy theo thời gian. Ông kêu gọi toàn bộ người hãy biết yêu và tận hưởng những vật dụng cuộc sống ban tặng, hãy tranh thủ thời gian, tuổi xanh để sống đủ đầy nhất. Ông đã quên đi bổn phận kêu tất cả người phải cống hiến cho cuộc đời. Và trong cuộc đời nhà ông, ông vội vàng cống hiến chứ không cần vội vàng hưởng thụ.
Đọc thơ Xuân Diệu, đặc trưng là qua bài thơ Vội vàng, ta càng thêm yêu cuộc sống bữa nay và càng góp phần khiến cho cuộc sống đấy thêm tươi đẹp, không chỉ vì cuộc sống hôm nay đã đổi mới, đã đẹp visit here hơn đa dạng lần so có cuộc sống ngày xưa của Xuân Diệu mà cốt tử là ko còn những bi kịch để thành những băn khoăn trước cuộc đời. Bức thông điệp nhà thơ gửi tới người đọc vẫn còn nguyên giá trị, được bồi đắp thêm qua thời gian và trường tồn vĩnh cửu.
Hãy sống hết mình, cống hiến tuổi trẻ cho Tổ quốc nhân dân, đừng phí tổn hoài thời gian, hãy mở rộng lòng mình để đón nhận tất cả những vang động của cuộc đời. Đó là những gì mà Xuân Diệu còn giữ lại, nhắn gửi tới có người đọc của mình bức thông điệp xuyên qua thời gian, không gian, ngự trị muôn đời trong tâm hồn con người Việt Nam.
5. Cảm nhận về bài thơ Vội vàng - chiếc 4
Cuộc sống cứ nhẹ trôi như 1 bản nhạc ko lời, sở hữu khi cao trào, sở hữu lúc lại trầm bổng, du dương làm cho tâm hồn ta miên man trong các chiếc suy nghĩ. Liệu thời gian của đời người với tuần hoàn như thời gian của vạn vật hay chỉ là tuyến tính, 1 khi đã đi qua sẽ không bao giờ trở lại nữa?
Cứ bâng khuâng trong cái xúc cảm của câu hỏi ấy, chúng ta lại chợt nhớ tới thi phẩm "Vội vàng" của tác nhái Xuân Diệu. Cùng lạc vào "xứ sở chiếc đẹp" và chạm ngõ các vần thơ đậm dung nhan màu của chàng thi sĩ "say men sống" ấy, ta sẽ có câu trả lời đúng đắn. Nhà thơ Thế Lữ đã từng nhận xét về Xuân Diệu: "Nhà nhà thơ đấy là 1 chàng trẻ trai hiền lành và say đắm, tóc như mây vướng trên đài trán thơ ngây, mắt như bao luyến hầu hết người và miệng cười mở mang như 1 tấm lòng sẵn sàng ân ái. Chàng đi trên đường thơ, hái những bông hoa gặp dưới bước chân mình, các hương sắc nẩy ra bởi ánh sáng của lòng chàng".
Có lẽ, ai đã từng một lần lật mở ngưỡng cửa văn chương của Xuân Diệu đều trót yêu chiếc "hồn thơ luôn rộng mở, chẳng bao giờ để lòng mình khép kín - một hồn thơ tha thiết, rạo rực, băn khoăn". Phải chăng, chính sự giao thoa của miền đất Hà Tĩnh hiếu học với quê mẹ Quy Nhơn (Bình Định) - nơi mang các bãi biển trải dài vô tận đã tôi luyện cần 1 Xuân Diệu với phong phương pháp siêu riêng, siêu độc đáo. Ông là một cây bút với sức sáng tạo mãnh liệt, dồi dào và bền bỉ. Vì thế ông xứng đáng với danh hiệu "một thi sĩ lớn, một nghệ sĩ lớn, 1 nhà văn hóa lớn". Thi sĩ đã sáng tác bài "Vội vàng" năm 1938, được in trong tập "Thơ Thơ" - tập thơ đầu tay tiêu biểu cho hồn thơ Xuân Diệu trước Cách mạng tháng Tám. Mở đầu bài thơ, tác nhái đã trình bày ái tình trần gian tha thiết:
Tôi muốn tắt nắng đi
Cho màu đừng nhạt mất
Tôi muốn buộc gió lại
Cho hương đừng bay đi
Với điệp ngữ "tôi muốn", kết hợp với những động từ "tắt nắng", "buộc gió", biểu hiện nguyện vọng ngông cuồng nhưng sở hữu lẽ sẽ không thực hành được vì đi ngược lại quy luật của tự nhiên. Tuy vây, qua loại mơ ước đoạt quyền tạo hóa để "màu đừng nhạt", "hương đừng bay", ta thấy được khát vọng muốn lưu giữ dung nhan màu, hương vị ngọt ngào, đẹp đẽ của vạn vật thiên nhiên. Chỉ mang bốn câu thơ ngũ ngôn ngắn gọn - "những câu thơ ít lời mà phổ biến ý, súc tích nhưng đọng lại bao nhiêu tinh hoa. Xuân Diệu là một tay thơ biết làm cho cho ta kinh ngạc vì nghệ thuật dẻo dai và cần mẫn". Chàng nhà thơ này quá cuồng nhiệt khiến ta liên can tới hình ảnh Đôn-ki-hô-tê trong "Đánh nhau với cối xay gió". Dù ko thể hoàn thành được hoài vọng xa vời đó nhưng vẫn làm, vẫn khát khao. Xuân Diệu cũng khác hẳn mang những nhà thơ mới.
Nếu Xuân Diệu muốn níu giữ những gì xuất sắc nhất của tự nhiên thì Chế Lan Viên lại muốn lấy mọi dòng buồn của mùa thu chặn mùa đông, không muốn nhìn vào sự sống:
Ai đâu trở lại mùa thu trước
Nhặt lấy cho tôi những lá vàng
Với của hoa tươi muôn cánh rã
Về đây đem chắn nẻo xuân sang
Có sự dị biệt đấy phải chăng là do thơ Xuân Diệu bao giờ cũng "say đắm tình yêu, say đắm cảnh trời, sống vội vàng, quấn quýt". Thơ ông không sở hữu định nghĩa sống chậm chạp, chỉ biết u hoài mà cần sống gấp gáp, vội vã như sở hữu sự hối thúc từ 1 ai đó. Đây là 1 khát vọng ko tưởng, mang quan niệm chạy đua cùng thời gian, sống hết mình, sống mãnh liệt cho từng phút, từng giây của sự sống.
Biết phương pháp trân trọng từng giây phút ấy. Quan niệm sống của Xuân Diệu đầy mới mẻ, dung hòa giữa tận hiến và tận hưởng để cuộc sống thực thụ sở hữu ý nghĩa. Tuy nhiên, lối sống vội vàng này không mang nghĩa là sống gấp, sống ẩu như 1 số bộ phận giới trẻ hiện nay. Với Xuân Diệu, thế giới này đầy tươi đẹp, hương sắc đẹp diễn tả qua sự tuôn trào mãnh liệt của tâm cảnh sở hữu các câu thơ kéo dài hơn:
Của ong bướm này đây tuần tháng mật
Này đây hoa của đồng nội xanh rì
Này đây lá của cành tơ phơ phất
Của yến anh này đây khúc tình si
Trước mắt ta bây giờ, bức tranh tự nhiên giống như một thiên đàng trên mặt đất. "Của ong bướm", "Của yến anh"- một phương pháp đề cập vô cùng độc đáo làm cho câu thơ được Tây hóa, đầy sáng tạo, mới mẻ. Biện pháp điệp ngữ "này đây" đã 1 lần nữa nhấn mạnh, giúp người đọc cảm nhân và tưởng tượng thái độ trầm trồ, thán phục, ham thích của thi nhân khi mỗi bước đi đều được chiêm ngưỡng vẻ đẹp đắm đuối của thiên nhiên, vạn vật. Bức họa đó được tô vẽ từ các nét vẽ hết sức điêu luyện. Hình ảnh "ong bướm", "yến anh" - những cặp đôi gắn kết, không thể tách rời lại được gắn mang thời gian "tuần tháng mật" - câu thơ này đã khiến bao người băn khoăn, suy ngẫm. Tôi tự nhủ, liệu đây có bắt buộc là tuần mà ong bướm đi tậu hoa kiếm mật, hay đây là thời kì đẹp đẽ, ngọt ngào nhất của cuộc đời con người? - Dù hiểu theo phương pháp nào thì đây vẫn là khoảng thời kì tươi đẹp, hạnh phúc nhất của tình ái say đắm. Thoáng hiện lên trong bức họa còn với cái "lá của cành tơ phơ phất", cho ta thấy được loại non tơ, mãnh liệt, mơn mởn. Tất cả thiên nhiên, vạn vật đầy sức sống, gợi cảm, nồng nàn, hấp dẫn như đang chào mời, vẫy gọi. Thì ra thi sĩ đã nhìn đa số vật bằng cặp mắt xanh non biếc rờn, bằng lăng kính của tình yêu bắt buộc cảnh sắc đẹp thiên nhiên được gợi tả, nghĩ đến trong mối quan hệ với người đang yêu như ái tình của lứa đôi tươi trẻ, đắm say, đắm đuối mê. Quả thực, "thơ Xuân Diệu đã nhắc lên bao nỗi niềm tây của thanh niên".
Lầu thơ của ông xây dựng trên đất của 1 tấm lòng thế gian và nhường nhịn như ông đang "tính sổ sở hữu cuộc đời mình từng giây, từng phút". Sự xốc nổi đấy của ông hoàng thơ Mới làm cho "từng câu chữ nên chơi vơi, ý văn buộc phải xô đẩy, phạm vi thơ bị lung lay". Tất cả tất cả cảnh vật hiện lên trong mắt ông đều siêu đẹp, rất quyến rũ:
Và này đây ánh sáng chớp hàng mi
Mỗi buổi sáng thần Vui hằng gõ cửa
Tháng Giêng ngon như một cặp môi gần
Tôi sung sướng. Nhưng vội vàng một nửa
Ánh sáng của buổi rạng đông thanh tân đẹp rực oắt qua loại "chớp mi" của người thiếu nữ. Và giả dụ thơ ca Trung đại lấy tự nhiên làm chuẩn mực của cái đẹp:
Làn thu thủy nét xuân sơn
Hoa tị thua thắm liễu hờn kém xanh
Thì sở hữu Xuân Diệu thiên nhiên ấy vẫn đẹp nhưng bắt buộc nhường nhịn chỗ gì vẻ đẹp của con người giữa tuổi xanh và ái tình - đây mới là thước đo, đỉnh cao cho cái đẹp của thế giới. Nhà thơ lại một lần nữa xuất hiện trong sự táo bạo, mới lạ qua từ "ngon" đầy cảm giác nhục thể, hình ảnh so sánh đầy sức gợi, tháng giêng được đặt trong sự tương xứng sở hữu "cặp môi gần" của người thiếu nữ đầy gợi cảm, quyến rũ. Cách ví von hấp dẫn, đem đơn vị thời gian trừu tượng sở hữu vẻ đẹp của con người kết hợp sở hữu chuyển đổi cảm giác để diễn tả sự căng tràn sức sống, tươi mới của thiên nhiên vạn vật xung quanh.
Đọc Xuân Diệu với lẽ không ai buộc phải đặt câu hỏi vẻ đẹp cuộc sống ở đâu, mà chỉ nên lật nhẹ từng trang thơ đã mua thấy câu giải đáp thỏa đáng. Nhưng thơ của chàng nhà thơ này ko bao giờ bình yên vì luôn vấp buộc phải nỗi đau. Mạch thơ đang dào dạt bỗng vấp nên một dấu chấm cắt giữa câu khiến cho trái tim ta như có chút vấn vương, bồi hồi, luyến tiếc, buồn thương thay cho tâm trạng của thi nhân:
"Tôi sung sướng. Nhưng vội vàng một nửa",
Quả đúng như ai đấy đã từng nói: "Thơ là tiếng kể của tình cảm" hay "Thơ là tiếng nhắc của trái tim đến trái tim". Vì thế ta tậu thấy đâu đây sự đồng điệu của tâm hồn ta mang Xuân Diệu, khiến ngân lên bao khát khao, hoài bão, biết sống "toàn tâm, toàn ý, sống toàn hồn".
Sự nhận thức về thời kì - đời người là vô cộng quan trọng:
Xuân đương tới nghĩa là xuân đương qua
Xuân còn non tức là xuân sẽ già
Thời gian của đời người là hữu hạn, đặc biệt của tuổi xanh thì rất ngắn ngủi. Có lẽ bởi thế mà trong loại nhìn của nhà thơ, mới gặp gỡ đã mang mầm li biệt, trong nở rộ đã sở hữu dấu hiệu của sự tàn phai. Chính điều ấy đã tạo nên hơi thở gấp gáp cực kỳ riêng trong thơ Xuân Diệu:
Cơn gió xinh thì thào trong lá biếc
Phải chăng hờn vì nỗi phải bay đi
Chim rộn ràng bỗng đứt tiếng reo thi
Phải chăng sợ độ phai tàn gần sửa
Nỗi đau nhịn nhường như thấm vào cả cơn gió, tiếng chim nhưng đau nhất là tuổi xanh đang khát sống mà không thể thực hiện được. Cái khá thở ấy vẫn mạnh mẽ mà bên trong đầy hụt hẫng, bất lực. Từng vần thơ nối nhau, đan xen trong ta trường cảm xúc thật lạ! – cảm xúc mà chỉ khi nếm trải thơ Xuân Diệu ta mới nhìn nhân được - 1 hồn thơ kết tinh của hai nền văn chương Đông và Tây đích thực làm cho bao người lĩnh hội rung động, nghẹn ngào.
Nếu "Với Thế Lữ thi nhân ta còn nuôi giấc mộng lên tiên, 1 giấc mộng vô cùng xưa thì Xuân Diệu đốt cảnh bồng lai và xua ai nấy về hạ giới". Vâng! Xuân Diệu "xua ai nấy về hạ giới" để gửi gắm quan niệm sống cao đô, sống hết mình cho từng phút, từng giây. Lúc này, giọng thơ bỗng phát triển thành sôi nổi, bồng bột, ta như nghe được tiếng đập gấp gáp của trái tim Xuân Diệu, các đợt sóng tình cảm như vồ chụp lấy người đọc, rủ rê người đọc cùng hành động. Điều đấy được khắc họa rõ nét qua sự đổi thay về đại từ nhân xưng:
Ta muốn ôm
Cả sự sống mới bắt đầu mơn mởn
Ta muốn riết mây đưa và gió lượn
Ta muốn say cánh bướm sở hữu tình yêu
Ta muốn thâu trong một cái hôn nhiều…
Một loạt những động từ mạnh như "ôm, riết, thâu, say", chỉ cảm xúc tuôn trào mãnh liệt, vượt qua cả sườn cấu tứ thường ngày kết hợp mang điệp từ "và" tưởng như là thừa chữ nhưng lại chứa cất chủ tâm nghệ thuật của tác giả.
Đến đây tôi lại chợt nhớ đến những vần thơ cũng dạt dào cảm xúc như thế:
Yêu khẩn thiết thế vẫn còn chưa đủ
Phải kể yêu trăm bận mấy nghìn lần
Phải mặn nồng cho mãi mãi đêm xuân
Cung bậc cảm xúc dâng trào là thế nhưng lên tới cực điểm cần đề cập đến những vần thơ cuối trong "Vội vàng":
Cho chếnh choáng mùi thơm, cho đã đầy ánh sáng
Cho no nê thanh sắc của thời tươi
- Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi!
Các tính từ "đã đầy", "chếnh choáng", "no nê" bộc lộ cảm xúc si mê khi thưởng thức vẻ đẹp thanh xuân quyến rũ của vạn vật thiên nhiên. Động từ "cắn" là 1 từ đắc địa, làm cho toát lên đa số nhựa sống của bài thơ, đây là 1 hình ảnh vừa mang tính cụ thể nhưng cũng sở hữu trừu tượng cộng cách biểu đạt mới mẻ tạo ấn tượng sâu đậm trong tâm tưởng độc giả.
Dường như trái tim yêu của Xuân Diệu như muốn căng ra cất hết vũ trụ để thỏa mãn ái tình vạn vật, cuộc sống và làm cần "thương hiệu" riêng trong phong bí quyết thơ của mình. Ngưỡng cửa văn chương của Xuân Diệu khép lại nhưng mở ra bao tình đời, tình người sâu sắc và ý vị: Hãy sống mãnh liệt, sống hết mình cho từng phút, từng giây của sự sống. Có lẽ những trang thơ sở hữu đậm ý vị cuộc sống được dệt buộc phải từ sự thăng hoa của cảm xúc đó sẽ mãi không bao giờ phai trong tâm trí ta. Bởi nó không chỉ hay ở ngôn từ mới lạ mà còn ở sức nặng ngữ nghĩa của từng câu chữ. Bên cạnh đó, còn có sự điêu luyện trong việc sử dụng nghệ thuật để dệt buộc phải các vần thơ thực thụ mang giá trị.
Cảm ơn Xuân Diệu đã mở ra trong ta bao điều thú vị về cuộc đời, để từ ấy mang cái nhìn tinh tế, sâu sắc và toàn diện hơn về chặng đường mà mình sẽ trải nghiệm tiếp, khiến cho hành trình cuộc sống của mỗi người thêm tha thiết, dạt dào, đầy ý nghĩa. "Thơ hay là cộng một lúc bắt buộc đạt được cả ba phẩm chất: giản dị, xúc động và ám ảnh". "Vội vàng" xứng đáng là một bài thơ hay như thế. Dù gấp trang sách lại, trong ta vẫn hiện hữu bao loại cảm xúc sốt dẻo như đang chạy đua mang thời gian cộng Xuân Diệu. Những vần thơ ấy sẽ mãi biến chuyển tâm khảm ta và để lại bao dư âm, dư ba ko bao giờ ngớt.
6. Cảm nhận 13 câu đầu bài thơ Vội vàng
Thơ Xuân Diệu là "vườn mơn trớn", ca ngợi ái tình bằng muôn dung nhan điệu, âm thanh và hương vị trong Thơ. Xuân Diệu là nhà thơ điển hình nhất, là đại biểu gần như nhất cho phong trào thơ mới, bởi chiếc phong cách rất riêng khó với thể trùng lặp mang ai, 1 phong bí quyết thơ siêu Xuân Diệu, mới cả về nội dung và hình thức. “Với những vần thơ ít lời mà nhiều ý, hàm súc nhưng đọng lại bao nhiêu tinh hoa, Xuân Diệu là một tay thợ biết làm cho cho ta ngạc nhiên vì nghệ thuật bền bỉ và phải mẫn”. Đặc biệt khổ thơ thứ 1 trong bài thơ “Vội vàng” là một trong những bài thơ của thi sĩ đã bộc lộ dòng tôi trữ tình độc đáo, đầy sức sáng tạo của nhà thơ Xuân Diệu.
Bài thơ “Vội vàng” được nhà thơ Xuân Diệu lấy cảm hứng từ vẻ đẹp của mùa xuân, của tình yêu và của lòng người. Xuân Diệu đã vô cùng tinh tế khi nhận ra vẻ đẹp của tự nhiên trong mùa xuân, nó khiến cho cho lòng người lâng lâng và ko thể cưỡng lại nổi sức hút hút.
Tôi muốn tắt nắng đi
Cho màu đừng nhạt mất
Tôi muốn buộc gió lại
Cho hương đừng bay đi
Của ong bướm này đây tuần tháng mật
Này đây hoa của đồng nội xanh rì
Này đây lá của cành tơ phơ phất
Của ong bướm này đây khúc tình si.
Mở đầu bài thơ, Xuân Diệu đã diễn tả 1 nguyện vọng kì lạ đến ngông cuồng: “Tôi muốn tắt nắng/ tôi muốn buộc gió”. Đó là các ước muốn kì lạ bởi tắt nắng, buộc gió là công tác của tạo hóa tự nhiên. Thi sĩ muốn tước đoạt quyền của tạo hóa. Là bởi tắt nắng “cho màu đừng nhạt”, buộc gió ”cho hương đừng bay đi”. Hóa ra trong niềm ước khôn xiết ngộ nghĩnh, ngông cuồng đó nhà thơ muốn vong mạng hóa chiếc đẹp, giữ cho dòng đẹp mãi mãi lên hương tỏa sắc giữa cuộc đời này.
Thật vậy tất cả vật dụng trên đời sở hữu vị ngọt đến nhưng chỉ một lần rồi thôi, ta đâu mang đủ thời gian cho các quả ngọt đó được nếm một lần nữa. Với Xuân Diệu ko vội vàng, không chạy tới để ủ ấp trọn các gì đang sở hữu thì làm cho sao mà cảm nhận hết vẻ đẹp của đời. Khổ thơ năm chữ độc nhất trong bài thơ khiến cho giọng điệu gấp gáp giống như một hơi thở ăn năn hả của 1 con người đang chan chứa cảm xúc. Đại từ mà tác fake Xuân Diệu đã đặt ở đầu tiên là tôi, chứ không nên “ta” hay chúng ta và cộng mang đó là động từ “muốn” - “tôi muốn. Nhà thơ đang biểu lộ cái tôi công khai, ngang nhiên không lẩn hạn chế hay giấu giếm, chiếc tôi đầy thách thức, đi trái lại mang thơ ca trung đại, siêu ít dám bộc lộ cái Tôi của bản thân mình. Đây cũng chính là 1 điểm mới của thi sĩ trong nền văn thơ hiện lúc bấy giờ, qua đó biểu đạt khao khát mãnh liệt về cuộc sống. Ông muốn ôm hết xuân sắc đẹp của đời để sống, để yêu mãnh liệt hơn nữa.
Hình ảnh của cuộc sống đi vào thơ Xuân Diệu như 1 vật dụng ánh sáng được khúc xạ qua lăng kính ái tình rất tinh khôi và giàu sức sống. Càng yêu đời, thi sĩ càng luyến tiếc nuối trước mẫu chảy của thời gian. Thời điểm vạn vật đang căng tràn sức sống cũng chính là lúc đang đứng trên nhóc con giới của sự lụi tàn, héo úa. Vì thế từ các câu thơ gãy gọn ở khổ đầu, thi sĩ đi vào khổ hai sở hữu những câu thơ dài, âm điệu chậm như bước chân người thanh thoả dạo ngắm vườn xuân muốn tận hưởng giờ phút huy hoàng ấy. Thi sĩ từ tốn chỉ cho người đọc các gì tinh hoa, tươi đẹp nhất của thiên hạ mang 1 thái độ mến yêu, trân trọng ”này đây”. Mạch cảm xúc được chuyển tiếp sang một bức tranh tình yêu tràn ngập màu sắc:
Của bướm ong này đây tuần tháng mật
Này đây hoa của đồng nội xanh rì
Này đây lá của cành tơ phơ phất
Của yến anh này đây khúc tình si
Vì vậy, “ong bướm, yến anh” được đề cập tới đây, bởi nó gợi ra vẻ lả lơi, tình tứ và “bướm lả ong lơi“ gợi ý niệm về mùa xuân và tình yêu. Khúc nhạc của tình yêu, của các đôi tình nhân và hơn thế “của tình si”, gợi phải sự mê đắm. Bên cạnh đó, chữ “của” trở đi trở lại được tác giả sử dụng cộng có “này đây” như một cặp không thể tách rời. Đây là bí quyết Xuân Diệu bộc lộ cảm xúc trước tự nhiên luôn mang sự kết đôi, toàn bộ vật quấn quýt lấy nhau, là của nhau không thể tách rời. Tất cả đều mang vẻ đẹp của sự trẻ trung và nhựa sống tròn trịa mang đôi sở hữu cặp.những mĩ từ được dùng mang tính gợi hình cao “Hoa“ nở trên nền “xanh rì“ của đồng nội bao la, “lá” của “cành tơ” đầy sức trẻ và nhựa sống. Mọi đồ vật đều sở hữu cảm giác non tơ, mơn mởn đó lại được tôn lên trong sự hiệp vần “tơ phơ phất” ở sau. Cuộc sống hiện ra trong hình ảnh của 1 khu vườn thiên nhiên sống động đầy dung nhan màu, trong xúc cảm của 1 niềm vui trần thế.
Điệp từ “này đây” đứng đầu câu và được đề cập đi kể lại bốn lần vừa mang thuộc tính liệt kê, vừa sở hữu thuộc tính khẳng định, nhấn mạnh vừa như muốn với các vẻ đẹp đang chứa chan ở bên cạnh kia. Sau mỗi từ “này đây” là 1 loạt các hình ảnh tươi đẹp hiện ra “hoa của đồng nội xanh rì”, “lá của cành tơ phơ phất”. Đó đều là những hình ảnh đặc trưng của mùa xuân, của những gì thanh khiết và tươi đẹp nhất. Tất cả những hình ảnh đó làm cho cho nhà thơ động lòng và muốn sở hữu. Đây có thể nhắc là khát khao, là ước vọng mãnh liệt nhất mà Xuân Diệu đang muốn sở hữu.
Chính cái nhìn của ”cặp mắt xanh non biếc rờn” luôn lấy con người giữa mùa xuân, tuổi trẻ và ái tình khiến chuẩn mực cho chiếc đẹp đã tạo nên vẻ riêng độc đáo trong bức tranh mùa xuân của thi sĩ. Chúng ta sở hữu thể nhận thấy thi sĩ bộc lộ ong bướm đang sống trong tuần tháng mật, cành xuân thì thành cành tơ đầy sức sống, tiếng hát của yến anh cũng thành điệu tình say đắm rộn ràng. Tất cả vạn vật đều đang trong trạng thái hạnh phúc. Và táo bạo nhất là phương pháp so sánh “Tháng giêng ngon như một cặp môi gần” thật sắp gũi và gợi cảm. Dưới con mắt “xanh non” của thi sĩ, mùa xuân tựa như 1 cô gái kiều diễm, hồng hào, tình tứ đầy hấp dẫn.
Với ngôn từ trau chuốt, mượt mà, Xuân Diệu nhường như đang thổi hồn vào từng câu, từng chữ của đoạn thơ khiến cho nó vươn lên là sinh động và hấp dẫn. Bức tranh tự nhiên tươi vui, đầy màu nhan sắc đang tràn ra qua từng câu thơ. Điệp từ “này đây” biểu đạt niềm vui tươi phơi phới, hân hoan của tác kém chất lượng khi được si mê trong sườn cảnh xuất sắc như thế này.
Xuân Diệu đã vẽ lên trước mắt người đọc cả thế giới sống động, miêu tả “nguồn sống dạt dào”. Xuân Diệu là 1 hồn thơ yêu đời và tài hoa. Thi sĩ đã vẽ lên trong tâm trí người đọc 1 bức tranh thiên nhiên nơi cõi tục tuyệt đẹp.
7. Cảm nhận 13 câu đầu bài thơ Vội vàng - chiếc 2
Bài thơ mở ra bằng khát vọng đầy mạnh mẽ của mẫu “tôi” cá nhân Xuân Diệu:
“Tôi muốn tắt nắng đi
Cho màu đừng nhạt mất
Tôi muốn buộc gió lại
Cho hương đừng bay đi”
Những câu thơ ngắn mang phép điệp cấu trúc câu ở các cặp câu 1-3, 2-4 khiến cho ý thơ phát triển thành đầy ấn tượng. Điệp ngữ “tôi muốn” biểu đạt mạnh mẽ niềm khao khát của thi nhân: thi sĩ muốn tắt nắng đi để giữ lại màu tươi của nắng, ko muốn nó bị phai nhạt, nhà thơ muốn buộc gió lại để giữ lại mùi hương trong gió, không muốn gió thổi mùi hương bay đi. Bằng phương pháp đó, Xuân Diệu muốn níu giữ hương dung nhan của cuộc đời ở lại. Khát vọng đấy thật kì lạ và mang phần ngông cuồng như muốn đoạt quyền của tạo hóa.
Khát vọng của nhà thơ bắt nguồn từ con mắt thi nhân nhìn thấy mùa xuân đẹp đẽ chưa từng có:
“Của ong bướm này đây tuần tháng mật
Này đây hoa của đồng nội xanh rì
Này đây lá của cành tơ phơ phất
Của yến anh này đây khúc tình si”
Mùa xuân hiện lên trong thơ Xuân Diệu có 1 vẻ đẹp mới lạ, diệu kì. Đã có biết bao thi sĩ đã từng viết các trang tuyệt bút về mùa xuân nhưng đứng trước mùa xuân của Xuân Diệu, người đọc cũng cần bàng hoàng, sững sờ trước vẻ đẹp tuyệt diệu của nó. Những câu thơ kéo dài, mở mang như trải ra 1 bức tranh xuân đẹp đẽ. Nhịp thơ nhanh hơn, rộn ràng hơn. Điệp từ “này đây” lặp đi lặp lại vừa như phô bày vẻ đẹp muôn màu muôn sắc, vừa như mời gọi lòng người hãy quan sát, thưởng thức vẻ đẹp phong phú ấy. Những hình ảnh thơ đẹp đẽ, tươi non, sống động tuần tự tuôn trào dưới ngòi bút thi nhân: “đồng nội xanh rì”, “cành tơ phơ phất”, tiếp đấy là “ong bướm”, “hoa”, “lá”, “yến anh”… hiện lên trước mắt người đọc cả một thế giới ngập tràn xuân sắc. Mùa xuân là mùa ong bướm dặt dìu say mật ngọt, hoa nở trên đồng nội, lá non tơ phơ phất trên cành, chim chóc hót các khúc ca hay nhất… Sự vật đang ở vào độ non tơ nhất, nồng thắm nhất, căng tràn sức sống nhất. Một thế giới lung linh nhan sắc màu, hấp dẫn lòng người. Thiên nhiên như 1 kho báu giàu với sẵn sàng dâng hiến, tặng thưởng cho con người. Cuộc sống đẹp như một thiên đàng trên mặt đất!
Đặc biệt hơn lúc các cảnh vật ấy, tự nhiên ấy, cuộc sống đấy được thi sĩ gợi tả và mường tượng trong tâm cảnh của kẻ đang yêu. Cụm từ “tuần tháng mật” gợi cần các ngày tháng hạnh phúc tràn trề của lứa đôi. Hai chữ “yến anh” là hình ảnh chim yến và chim oanh – con trống con mái luôn quấn quýt bên nhau gợi sự đượm đà trong tình cảm đôi lứa, tình cảm vợ chồng. Cách đề cập “khúc tình si” ko chỉ đề cập về những khúc hót hay nhất của chim chóc mà còn gợi lên âm hưởng đắm say, si của tình ái lứa đôi. Đằng sau cảnh xuân đấy là khuân mặt trẻ trung của nhà thơ Xuân Diệu đang độ tuổi 20 có con mắt “xanh non”, mang niềm náo nức ham mê đã phát hiện ra bao vẻ đẹp mới lạ của mùa xuân, để những cảnh bình dị đời thường bỗng biến thành những cảnh thần tiên, thiên đường, để những câu thơ như mật ngọt, như men say trào ra chan chứa tình đời.
Nếu đặt bài thơ này vào giữa thời khắc sáng tác nó, người đọc sẽ nhận thấy vô cùng rõ sự khác biệt. Trong phong trào Thơ mới khi này mọi là những vần thơ với âm hưởng trĩu buồn, biểu hiện tâm trạng của chiếc tôi cá nhân nhà thơ. Nhà thơ Thế Lữ đã từng với khi muốn trốn vào tiên giới. Nhà thơ Chế Lan Viên thì muốn đêm lá vàng hoa rụng của mùa thu trước để chắn nẻo xuân sang:
“Tôi có chờ đâu, có đợi đâu
Đem chi xuân lại gợi thêm sầu
Với tôi mọi như vô nghĩa
Tất cả ko ngoài nghĩa khổ đau”
Với bài thơ này, Xuân Diệu lại mang 1 thái độ khác hẳn: thi sĩ tha thiết có cuộc đời, buộc ràng với cuộc đời bằng các sợi dây tình cảm mãnh liệt. Có một quan niệm sống tích cực đang ẩn giấu sau các lời diễn tả thiên nhiên sống động ấy.
Niềm vui sống hoan hỉ làm Xuân Diệu nhìn cuộc đời thấy rất đẹp, rất vui:
“Và này đây ánh sáng chớp hàng mi
Mỗi buổi sớm, thần Vui hằng gõ cửa
Tháng giêng ngon như một cặp môi gần”
Thật độc đáo và mới mẻ lúc nhà thơ cảm nhận ánh sáng của buổi rạng đông tỏa ra từ cặp mắt đẹp của người thiếu nữ khi nàng chớp chớp hàng mi diễm lệ, mỗi một ngày mới đến lại giống như mang thần Vui gõ cửa ngôi nhà của chúng ta. Sự cảm nhận rất trẻ trung và yêu đời! Trong tập “Trường ca”, Xuân Diệu cũng đã từng có các cảm nhận như thế:
“Mi của ánh sáng thật dài, tia của ánh sáng thật đượm
Ánh sáng ở 1 chỗ mà ở khắp hầu hết nơi, con mắt điện quang thấu suốt muôn trùng”